fbpx

Τίνγκ

Ἀπὸ τοὺς Μνηστῆρας τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 49:

ΧΩΚΟΝ: Δὲν μοῦ φαίνεται τίποτε καλύτερο παρὰ νὰ ἐπικυρώσῃ καὶ ἡ Ἐθνοσυνέλευση τὴν νομιμότητα τῆς βασιλικῆς διαδοχῆς ποὺ ἔλαβε χώραν ἤδη πρὶν ἀπὸ ἕξι χρόνια στὸ Ἔρετινγκ.*

*Πρωτότυπο: Ørething, ὄνομα τὶνγκ στὸ Νίδαρος. Τὸ t(h)ing ἀνάγεται στὴν ἀρχαιογερμανικὴ προϊστορία, ὅπου συνεκαλοῦντο οἱ κάτοικοι περιοχῆς, νὰ λάβουν ἀποφάσεις ὡς πρὸς τὰ ζητήματα τῆς κοινότητος. Παράβαλε Storting («μέγα τίνγκ»), τὸ σύγχρονο Νορβηγικὸ Κοινοβούλιο· λατινικὸ res publica = πρᾶγμα δημόσιον, ἡ ἀγγλικὴ ἀπόδοση: commonwealth.

Συνεδρίασι στὸ Στόρτινγκ.

Ἐπέστρεψα εἰς μέρη τοῦ Ἄνω Κόσμου…

Ἀπὸ τοὺς Μνηστῆρας τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 207.

Ἐγὼ δι᾽ ἐσέ, λοιπόν, ἐπέστρεψα εἰς μέρη τοῦ Ἄνω Κόσμου.
Πλοῖον κοινὸν δι᾽ ἐσὲ κ᾽ ἐμὲ καὶ βάρος ἴδιον ἔτι
ἡμέρας χρόνους ἔφερον ἡμᾶς διὰ τοῦ πόντου.
Φόβος καὶ νὺξ καὶ καταιγίς εἰς χωρισμόν μας μὲ ηὗρε·
ἱέραξ τὴν ψυχὴν ἐμὴν ἐκράτη μετ᾽ ὀνύχων·
ἐγὼ ἐζήτουν διὰ τελετὰς καὶ κωδωνοκρουσίας,
ἐγὼ ψαλμοὺς ἡγόραζον καὶ πόσας παρακλήσεις,
ἐγὼ ἑπτά ἐπλήρωσα, ἐδῶκαν διπλασίας·
καὶ πάλιν δέν κατέφερον τὴν Πύλην ν᾽ ἀντικρύσω.

Σαλβαδὸρ Νταλί. Τὸ φάσμα τοῦ Βερμέερ δυνάμενον νὰ χρησιμοποιηθῇ καὶ ὡς τραπέζιον.

Perpetuum mobile

Ἀπὸ τοὺς Μνηστῆρας τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 116-7.

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ: Ὁ ἀχρεῖος κύων,.. εἰς τί βοηθεῖ πᾶσα αὐτοῦ λογιωσύνη, ἐφ᾽ ὅσον δέν δύναται νὰ προσθέσῃ μίαν ὥραν! Κάθηται καθημερινῶς εἰς τὸ δωμάτιόν του καὶ συναρμόζει τεχνητοὺς τροχοὺς καὶ βάρη καὶ μοχλούς· ἐθέλει νὰ ἐπιτύχῃ ἔργον τὸ ὁποῖον θὰ προχωρῇ καὶ θὰ προχωρῇ καὶ οὐδέποτε θὰ σταθμεύῃ,.. perpetuum mobile ὀνομάζει αὐτό. Διὰ τί δὲν προσφέρει κάλλιον τὴν τέχνην αὐτοῦ καὶ τὴν σοφίαν αὐτοῦ, ἵνα μετατρέψῃ τὴν ἀνθρωπότητα εἰς ἓν τοιοῦτο perpetuum mobile;.. (Σταματάει καὶ στοχάζεται· ἀστράπτει τὸ βλέμμα στὰ μάτια του.) Perpetuum mobile,.. δέν ἔχω ἑδραίαν γνῶσιν τῆς Λατινικῆς,.. ἀλλὰ αὐτὸ ἔχει τὴν σημασίαν πράγματος τινὸς ἱκανὸν νὰ λειτουργῇ αἰωνίως, διὰ μέσον ὅλων τῶν ἐποχῶν. Δὲν θὰ ἐδυνάμην αὐτός ἐγὼ <νὰ τὸ πράξω>;.. Αὐτὸ θὰ ἦτο πρᾶξις τελειωτική! Δηλαδὴ ὅτι κατώρθωσε τὴν μεγαλυτέραν αὐτοῦ πρᾶξιν τὴν ἐσχάτην ὥραν! Ὅτι ἔθεσε τροχούς, βάρη καὶ μοχλοὺς εἰς τὰς ψυχὰς τοῦ βασιλέως καὶ τοῦ δουκός· ἔθεσε αὐτὰ οὕτως ὥστε μηδεμία δύναμις ἐπίγειος νὰ δύνηται νὰ τὰς ἀκινητοποιήσῃ· ἐὰν κατέφερον αὐτό, θὰ καθιστάμην ζῶν, ζῶν εἰς τὸ ἐμὸν ἔργον,.. καὶ ἴσως ἐπετυγχάνετο τὸ ζήτημα, καὶ οὕτως θὰ ἐκαλεῖτο ὅθεν ἀθανασία… Καταπραϋντικαί, σκέψεις ἀνανεοῦσαι, πῶς ἠρεμεῖτε τὸν γηραιὸν ἄνθρωπον;!

«Ἀεικίνητον».

Λατινομάθεια -ἀπὸ τοὺς «Μνηστῆρας τοῦ θρόνου»

Ἀπὸ τοὺς Μνηστῆρας τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 207-8.

Ο ΜΟΝΑΧΟΣ:

Ἦλθον-ἀνέβην κάτωθεν, ἐκ βασιλείου εἰς βάθη·
ἐκ βασιλείου φοβεροῦ ὡς βράζῃ καῖον πάντα.
Ὤ, πίστευσόν με, λέγω σοι, πολὺ κακὸν δὲν εἶνε·
καὶ ἡ θέρμη ὡς νὰ ὑποφέρηται -δὲν εἶναι τόσον βάρος.

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΣΚΟΥΛΕ: Καθὼς βλέπω, ἔμαθες τὴν σκλαδικὴ τὴν τέχνη, γερο-ὁπλαρχηγὲ τῶν Μπάγκλερ!

Ο ΜΟΝΑΧΟΣ:

Τὴν σκαλδικὴν τὴν τέχνην; Ὤ, ναί, καὶ τὴν Λατινικήν!
Ἡ γνῶσις μου ἐνθυμεῖσαι σύ, ὀλίγη εἰς τοὺς Λατίνους·
ἀλλὰ εἶμαι πλέον βέβαιος τὴν γλῶσσαν ὡς κατέχω.
Νὰ λάβῃς μίαν σειρὰν ἐκεῖ καὶ κἄπως νὰ ταιριάξῃς,
ὤ, κἄπως εἰς τὰ ἐνδότερα νὰ ἐμβῇς καὶ νὰ διαβαίνῃς,
σχεδὸν εἶναι ἀναγκαῖον σὺ νὰ μάθῃς τοὺς Λατίνους·
καὶ ἀρκούντως προωθεῖται αὐτὸ μετὰ συνδαιτημόνων
μεγάλων ἵνα κάθησαι τὴν κάθε μίαν ἡμέραν..-
ἑκατοντάδος ἥμισυ ἔχουσι τίτλον πάπα,
καρδιναλίων τὰς φορὰς ἑκατοντάδος πέντε,
καὶ ἑπτὰ χιλιάδας κάτωθι ὁποῦ δηλοῦσι σκάλδοι.

Ὁ Δάντης συναντᾷ στὴν Κόλασι ἕνα πάπα. Λομβαρδικὴ μικρογραφία. 1430-50.

Τὰ κατορθώματα τοῦ Σκοῦλε -Ἀπὸ τοὺς «Μνηστῆρες τοῦ θρόνου»

Ἀπὸ τοὺς Μνηστῆρας τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 147-8.

ΓΙΑΤΓΚΑΪΡ (Στέκεται στὴν μέση τῆς αἴθουσας):

Γιὰ τὴ συνέλευση φυσοῦν τὰ βούκινα τοῦ Σκοῦλε
᾽ς τῆς πόλεως τοῦ Νίδαρος ν᾽ ἀρχίσῃ ἡ λειτουργία·
ὁ Σκοῦλε ἐγίνη βασιλεύς μὲ κωδωνοκρουσίες,
καὶ μ᾽ ἦχο καθαρόν, ἀσπίδας προστασία.

Ὁ βασιλεὺς προβαίνει ἐκεῖ στὸ πέρασμα τοῦ Ντόβρε,
χιλιάδες ᾽πίσω ἀκολουθοῦν εἰς τόπον χιονισμένο·
ἐτρόμαξαν τοῦ Γκούντμπραντσνταλ κ᾽ ἐτρέμαν πάνω ἐκεῖθε –
ἐδῶκαν τίμημα βαρύ ᾽ς ἀσῆμι πληρωμένο.

Ὁ βασιλεὺς ὁ Σκοῦλε ἐτραύηξεν εἰσὲ τοῦ Μιὲ τὸν πόντο,..
᾽ς τ᾽ Ὄππλαντ αὐτὸς κατέπεσε κ᾽ ἐν τέλει ἐκεῖνο ὠρκίσθη·
ὁ βασιλεὺς ὁ Σκοῦλε ἐτραύηξε μέσ᾽ ἀπ᾽ τὸ Ράουμρίκε,
πρὸς Λῶκα τὴν περιοχή, ᾽ς τὸ Νάννεσταντ ἐστάθη.

Ἤτανε τότε ἡ ἐποχὴ Μεγάλης Ἑβδομάδος
᾽ποῦ ἔφθασε ᾽πάνωθε ὁ στρατὸς τῶν Μπίρκεμπάινερ ὅλος,
κι ὁ Κνοὺτ ὁ κόμης κεῖ μπροστά..- ἀσπίδα πέφτει χάμω
κ᾽ ἐπροσκυνήθη πιὰ μεμιᾶς τοῦ βασιλέως ὁ λόγος.

Καθὼς τὸ λέγουν σίγουρο, ἀπ᾽ τὸν καιρὸν τοῦ Σβέρρε
ποτές ὁ χρόνος πόλεμον δὲν εἶχε συναντήσει
νὰ βάφουν λούλουδα τῆς γῆς πολεμιστῶν τὰ ξίφη,
τὴν πεδιάδα ὁλόκερη ᾽ποῦ εἶχε τὸ χιόνι ἀσπρίσει.

Οἱ Μπίρκεμπάινερ πηδοῦν καὶ τρέχουνε νὰ φύγουν..-
αὐτοὶ τσεκούρια ἀφήσανε κι ἀσπίδες ἐπετάξαν·
μὰ ἑκατοντάδες μείνανε ᾽ξωπίσω – δέν ἐφύγαν –,
κάτω ἁπλώμενα τὰ κορμιὰ ᾽ς τὸν πάγον ἐξυλιάσαν…

Κανείς δὲν ᾽ξεύρει γιὰ νὰ εἰπῇ σὰν ποῦ νὰ ἐπῆγε ὁ Χῶκον..-
πόλεις ὁ Σκοῦλε ὁ βασιλεύς καὶ πύργους κυβερνάει.
Χαῖρε, ὤ, χαῖρε, βασιλεῦ, ἐσένα καθισμένον
τῆς Νορβηγίας ὁλάκερης ὁ θρόνος νὰ βαστάῃ!

Κνοὺτ Μπέργκσλιενς. Οἱ Μπίρκεμπάινερ χιονοδρόμοι μὲ τὸν βασιλόπαιδα. 1869.