fbpx

Ὦ μικρά, ἀναρριγόντα καὶ πτωχά μου πλάσματα…

Ἐκ τοῦ: Νόρμα ἢ ἑνὸς πολιτικοῦ τὴν ἀγάπη τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασις-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2018, σελ. 45.

ΝΟΡΜΑ:

Ὦ μικρά, ἀναρριγόντα καὶ πτωχά μου πλάσματα,
εἰς τὰ λεπτά σας σκέλη ἀδύνατον σταθῆτε·
δύσμοιρο πρᾶγμα ποὺ εἶναι – ἀντικρύστε! –
ἡ μήτηρ ὑμῶν -ἡ μήτηρ τοιαύτης γενεᾶς ἀθλίας!
Ἀπὸ γενέσεώς των, ἐγὼ ἐξεκίνησα ἀπ᾽ εὐθείας:
Ἔσκαπτον τάφον, ἔχουσα τὰς μπότας τῆς μαγείας
διὰ νὰ φθάσω εἰς τὸν τόπον ὤκιστα τῆς ἐρημίας!
Καὶ ὁλάκερος ἡ εὐθύνη τὸν Σεβῆρον – ναί, τοῦτον! – βαρύνει·
ἂν δέν εἶχε εἰς τὸν νοῦν τοσούτως τὴν ἀπίστευτον βιασύνη,
ἐγὼ ἤθελον γίνει μήτηρ, λέγω, προφανῶς
δύο παίδων σωστῶν, ὑγιῶν καὶ δυνατῶν…

μπότας τῆς μαγείας: πρωτότυπον Syvmilsstøvler (=οἱ μπότες ⟨που τρέχουν⟩ μίλια ἑπτά), ἐκ τῶν νορβηγικῶν δημωδῶν παραμυθίων.

νόρμα-ερρίκος-ίψεν-θεοδόσης-αγγ-παπαδημητρόπουλος

Καθαγιασμός

Ἐκ τῶν Μνηστήρων τοῦ θρόνου τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασις: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2021, σελ. 138-9.

ΧΩΚΟΝ: Τὸ βασίλειο τῆς Νορβηγίας, ὅπως ὠρθώθη ἀπὸ τὸν Χάραλ καὶ τὸν Ὄλαφ, συγκρίνεται μόνον μὲ μίαν ἐκκλησία ποὺ τῆς λείπει ἀκόμα ὁ καθαγιασμός: Τὰ τοιχία ἀνυψοῦνται ἐπὶ γερῶν θεμελίων, θολωτὴ στέγη ἁπλοῦται ὑπεράνω, πύργος δείχνει στὰ ὕψη, ὅπως ἡ πεύκη στὸ δάσος· ἀλλὰ ζωή-καρδία δέν πάλλει κ᾽αἷμα δέν ρέει ἐντὸς τοῦ ἔργου· τὸ ζῶν Πνεῦμα τοῦ Κυρίου δέν ἔχει ἀκόμα ἐμφυσηθῆ· δέν ἔχει λάβει τὸ ὅλον ἀκόμα καθαγιασμόν… Ἐγώ θὰ τὸ καθαγιάσω! Ἡ Νορβηγία ἦτο ἕνα βασίλειο, πρέπει νὰ γίνῃ ἕνας λαός.

Περὶ τοῦ Κεκαυμένου

Ἐκ τοῦ σχολιασμοῦ ἐν Κεκαυμένῳ τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, κείμενον-μετάφρασις-σχολιασμός-ἑρμηνεία: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, ἐν Ἀνθούσῃ Μεσσηνίας 2023, σελ. 9.

Ἡ τραγῳδία τὸ τοῦ ἥρωος ὄνομα ἐπιγέγραπται. Νορβηγικὴ λέξις Brand κατ᾽ ἔτυμον ἀνάγεται εἰς ἀρχαιοσκανδιναυϊκὸν ὄνομα brandr μετὰ τριπλῆς σημασίας: (α΄) πῦρ/πυρετικός (παράβαλε πυρφόρος/φλόγινοςΓένεσις Γ΄ 24)· (β΄) καύσιμος ὕλη· (γ΄) ῥομφαία. Δειχθήσεται ἐν σχολίοις τὸ δῆλον ἐπιλογῆς ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ, ἐπεὶ αἱ τρεῖς αὗται ἔννοιαι καὶ ποιότητες συνιστᾶσι τὸ τοῦ ἥρωος ἦθος καὶ βεβαιοῦσι τὴν λέξιν (διὸ καὶ τοιοῦτο κόσμημα ἐπ᾽ ἐξωφύλλου). Ὁ ἐξελληνισμὸς ἀνασύρει τὸ πλησιέστερον μαρτυρούμενον ἐν τῇ ἡμετέρᾳ Παραδόσει, προτάσσων τὴν δευτέραν ἐκ τῶν τριῶν ἔννοιαν, τὴν τοῦ προσωπικοῦ μαρτυρίου καὶ τῆς ἰωβείου καρτερίας ἐν καύμασιν (Ἰὼβ Λ΄ 30).

Οὐ δύναται…

[Ἐκ τοῦ ἰψενικοῦ Κεκαυμένου (= Brand), πρᾶξις Β΄· μετάφρασις Θεοδοσίου Ἀγγ. Παπαδημητροπούλου.]

Han kan ej leve, tør ej dø;
Οὐ δύναται ζῆν, οὐ τολμᾷ ἀποθανεῖν·
med Liget ligger han i Favn
μετὰ τοῦ πτώματος ἐν ἀγκάλῃ αὐτοῦ κεῖται
og skriger paa den ondes Navn!
καὶ τὸν δυσώνυμον κράζει!

Βάθος

[Ἐκ τοῦ ἰψενικοῦ Κεκαυμένου (= Brand), πρᾶξις Ε΄· μετάφρασις Θεοδοσίου Ἀγγ. Παπαδημητροπούλου.]

I slig en Stund
Ἐν τοιαύτῃ ὥρᾳ
​en lodder ej sin egen Bund;
οὐδεὶς ἑαυτοῦ πυθμένα βυθομετρεῖ·
hvert Dyb et dybere har under;
πᾶν βάθος ἕτερον βαθύτερον ὑπέχει·
en vil, en viger og en stunder!
εἷς ἐθέλει, ἕτερος ἀρνεῖται καὶ τρίτος χρονοτριβεῖ!