Ἱστολόγιο

Ἀπὸ τοὺς Πολεμιστὲς στὸ Χέλγκελαντ, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2020, σελ. 35, ὑπ. 19.

Πρωτότυπο: hærmænd-ene < ἀρχαισκανδιναυικὸ hermaðr < her (= στρατός) + maðr (= ἄνδρας), δηλαδὴ ἄνδρας τοῦ στρατοῦ, πολεμιστής· γενικώτερα μὲ τὴν ἑξῆς ἐπ’ ἴσης ἔννοια: ἀνδρειωμένος/παλληκάρι. Κατὰ τοῦτο μεταφράζει ἡ Klingenfeld στὰ Γερμανικά: Die Helden (= ἥρωες, κοντινὴ ἀπόδοσι μὲ τὰ παλληκάρια) auf Helgeland (μᾶλλον ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἡ πρώτη ἀπόδοσι τοῦ τίτλου στὴν Ἑλληνικὴ ἀπὸ τὸν Ντιτζόρτζιο τὸ 1939), ἐν ᾧ ὁ W. Archer ἀνάγεται στὸ ἀρχαιοσκανδιναυικὸ πλαίσιο: The Vikings at Helgeland· ὅμως, στὸ ἔργο οἱ λέξεις hærmændene καὶ vikinger δέν λειτουργοῦν πάντα ἐναλλάξιμα. Ἀπεφασίσθη ἐδῶ, λοιπόν, καί ἡ ἐτυμολογικῶς ἀκριβὴς ἀπόδοσι. Ἡ ἴδια ἡ χρήσι ἀποτελεῖ ἀρχαϊσμό· θ᾽ ἀνέμενε κάποιος τὴν λέξι: krigerne στὴν θέσι της.

Ἀπὸ τὸν Ὄλαφ Λίλιεκρανς τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2020, σελ. 95.

Τὸν νεκρὸ τόνε φέρνω
μὲ θλίψη γιὰ τὸν τάφο·
στὰ σκουλήκια τόνε δίνω –
στὸ χῶμα κεῖθε κάτω.

Βαρύ γιὰ μᾶς φορτίο.
Μὲ πένθος τραγουδᾶμε.
Τὸ ἀγόρι στὸ κυτίο
βόλτα στερνή τὸ πᾶμε!

Ἀπὸ τὴν Γιορτὴ στὸ Σούλχαουγκ τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2019, σελ. 97.

Ἐδῶ ἔξω, ἔδω ἔξω θὰ στήσουμε γιορτή,
μὲ τὰ πουλάκια κοιμισμένα,
στὰ λούλουδα καὶ σὲ χαρὰν εὐωδιαστή –
μὲ τὰ σημυδόδεντρα ὀρθωμένα.

Ἐδῶ ἔξω, ἔδω ἔξω εἴμαστε ὅλοι χαρωποί.
Μὲ στόματα τραγουδισμένα
πᾶν τὰ βάσανα σὰ δοξάριν ἀκουστῇ –
μὲ τὰ σημυδόδεντρα ὀρθωμένα.

Ἀπὸ τἩν ἀγριόπαπια τοῦ Ερρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, 3η ἔκδοση, Ἀθήνα 2019, σελ. 89.

Πῶς ἕνας ἄντρας σὰν ἐσᾶς – τῶν λεύτερων ἀγέρηδων* – κάθεται σὲ μιὰ βασανιστικὴ πόλη -ἀνάμεσα σὲ τέσσερα ντουβάρια;

*Πρωτότυπο: friluftsmand (= ἄνθρωπος τῶν λεύτερων ἀγέρηδων). Ἡ λέξη: friluftsliv (= ζωὴ στοὺς λεύτερους ἀγέρηδες) εἶναι ἰψενικὸς νεολογισμός· ἀναφέρεται πρώτη φορὰ στὸ ποίημά του: Στὰ ἀπέραντα ὕψη (På vidderne).

Συνημμένος ὁ πίναξ τοῦ Ἰωάννου Γκύντε: Νορβηγικὰ ὑψίπεδα (1857).

Ἀπὸ τὴν Λαίδη Ἴνγκερ τοῦ Ἔστρωτ τοῦ Ερρίκου Ἴψεν, μετάφρασι-σχολιασμός: Θεοδόσης Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλος, ἐκδόσεις ΘΑΠ, Ἀθήνα 2019, σελ. 161:

Ὄχι, ὄχι, ὄχι… Δέν μπορῶ νὰ δαμάσω τὴν πέννα μου σήμερα! Τὸ κεφάλι μου φλέγεται καὶ πονάει… [] Πόσο κάνει, συνήθως, ἕνα πτῶμα ν᾽ ἀρχίσῃ νὰ σαπίζῃ;.. Πρέπει ν᾽ ἀεριστοῦν ὅλα τὰ δωμάτια. Τίποτα δὲ θἄχῃ ὁλοκληρωθῆ ἐδωμέσα, ὡσότου γίνῃ αὐτό.