[Μετάφρασι τοῦ Θεοδόση Ἀγγ. Παπαδημητροπούλου ἀπὸ Henrik Ibsens Skrifter.]
Δέν εἶμαι μέλος τοῦ Συλλόγου Γυναικῶν. Ὅλα ὅσα ἔχω ποιήσει, δέν προῆλθαν ἀπὸ κάποια συνειδητὴ ἐπιδίωξι. Ὑπῆρξα περισσότερον ποιητὴς καὶ ὀλιγώτερον κοινωνικὸς φιλόσοφος ἀπ’ ὅσον τείνουν ὡρισμένοι νὰ πιστεύουν ἐν γένει. Ὡς πρὸς τὶς ἐπευφημίες, εὐχαριστῶ, ἀλλ’ ὀφείλω νὰ κρατηθῶ μακριὰ ἀπὸ τὶς τιμὲς ὅτι συνειδητῶς συνείργησα στὸ γυναικεῖο ζήτημα [περὶ ἰσότητος]. Οὔτε ἔχω ἰδέα τί πράγματι εἶναι τὸ γυναικεῖο ζήτημα. Δι’ ἐμὲ ἦτο πάντοτε ἀνθρώπινο ζήτημα. Ἐὰν ἀναγνώσῃ κάποιος τὰ βιβλία μου προσεκτικῶς, θὰ τὸ κατανοήσῃ. Δέν ὑφίσταται ἡ ἐπιθυμία νὰ ἐπιλυθοῦν τὰ ἐρωτήματα περὶ γυναικῶν, ἴσως συνέβη αὐτὸ παραπλεύρως· ἀλλὰ τοῦτο δέν ὑπῆρξε ἡ κυρία πρόθεσι. Ἡ ἐργασία μου ὑπῆρξε ἡ ἀπεικόνισι ἀνθρώπων. Ἐὰν ἔχῃ οὕτως τὸ πρᾶγμα, ὥστε κάπως τὸ γράμμα νὰ τὸν «ἀρπάξῃ» καὶ νὰ τοῦ συλλάβῃ τὸν νοῦ, τότε ὁ ἀναγνώστης ὁ ἴδιος εἰσάγει τὰ ἰδικά του συναισθήματα καὶ τὶς διαθέσεις. Τοῦτο προσγράφεται στὸν ποιητή· ἀλλ’ ὄχι, δέν εἶναι αὐτό· ἕνας ποιεῖ ὄμορφα καὶ ὡραῖα κατὰ τὴν προσωπικότητά του. Ὄχι μόνον ὅποιος γράφει, ἀλλὰ καὶ ὅποιος ἀναγινώσκει ποιεῖ -εἶναι συμποιητής· φορὲς φορὲς στέκει ποιητικώτερος ἐκ τοῦ ποιητοῦ τοῦ ἰδίου.
Σχέδιο τοῦ Ἴψεν: Ἡ ἌΛΦΧΙΛΝΤ ἀπὸ τὸν Ὄλαφ Λίλιεκρανς, 1856.
